GROETEN UIT LEIDEN – de lakenhal

MUSEUM BEZ0EK (10)

Museum De Lakenhal is het museum voor beeldende kunst, geschiedenis en kunstnijverheid van de stad Leiden. Het roemruchte verleden van de stad wordt belicht in zeven collectiepresentaties, waaronder De Bakermat van de Gouden Eeuw, Leiden Universiteitsstad, Het Beleg en Ontzet van Leiden en Zeven Eeuwen Leids Laken. De internationaal bekende collectie bevat tal van hoogtepunten zoals Lucas van Leydens ‘Laatste Oordeel’ (1526-27), fraai gebrandschilderd glas en schilderijen van Rembrandt en tijdgenoten. Sinds 1874 is het museum gevestigd in een monumentale, 17e-eeuwse keurhal voor wollen stoffen, die in 2017-2019 zorgvuldig werd gerestaureerd en uitgebreid met moderne architectuur.

  • DE STIJL

Leiden is de geboortestad van De Stijl. Hier richtte Theo van Doesburg (1883-1931) in 1917 het tijdschrift op waaraan de internationale beweging zijn naam dankt. In die jaren was Leiden een stad die zinderde van kunst en wetenschap, en waar wereldberoemde geleerden als Einstein, Heike Kamerlingh Onnes en Paul Ehrenfest werkten naast kunstenaars zoals Theo van Doesburg. Met zijn enorme inzet voor De Stijl gaf Theo van Doesburg een revolutionaire vorm aan een nieuwe wereld: die van het moderne leven in de twintigste eeuw.

  • PIET MONDRIAAN EN LEIDEN
  • THEO VAN DOESBURG

Theo van Doesburg was een revolutionair in de kunst, met grote ambities: de nieuwe, abstracte en objectieve beeldtaal van De Stijl zou iedereen aanspreken en zo voor grotere wereldharmonie zorgen. Hij streefde een universele kunst na die de mensen zou kunnen verenigen – op een moment dat buiten de grenzen van Nederland de Eerste Wereldoorlog nog volop woedde. In Leiden ontwikkelde Van Doesburg zijn eigen stijl. Zijn vroegste werk is nog natuurgetrouw, bijvoorbeeld in een vrij realistische tekening van de Blauwpoortsbrug in Leiden. Maar in volgende versies gaat hij de werkelijkheid steeds verder vereenvoudigen tot eenvoudige lijnen en vlakken. Uiteindelijk ontwikkelt Van Doesburg een zuiver abstracte werkwijze waarin het schilderij niet langer verwijst naar een herkenbare werkelijkheid.

  • CLAUDY JONGSTRA

‘Aan metalen rekken hangen 61 onregelmatige ‘vellen’, samengesteld uit wol, mohair, katoen zijde, linnen en leer. Wit, met zwarte maar vooral rode schilderingen, als vers gevilde, bloederige huiden, rauw en poëtisch.’

‘Het ziet eruit als een landschap, en zo is het ook bedoeld: Jongstra (1963) baseerde het kleed Nine deels op het Friese boerenlandschap, waar in de weiden tegenwoordig hele rijen zonnepanelen staan opgesteld. De naam is ontleend aan de Colombiaanse Kogi-stam, die hun kinderen de eerste negen jaar van hun leven laten opgroeien in duisternis om zo hun zintuigen op scherp te stellen. De twee lange stroken vilt aan de muren – waar de kleuren al net zo oplichten als op het kleed – Cosmic Cry, zijn de verbeelding van een nachtelijke hemel. Nine en Cosmic Cry zijn gemaakt van wol van haar eigen schapen, aangevuld met wol van natuurkuddes uit Limburg – materiaal dat anders zou worden weggegooid omdat zulke ruwe wol geen waarde meer heeft – aangevuld met linnen en mohair.’

Milou van Rossum. NRC, 16 november 2020.

3 antwoorden op “GROETEN UIT LEIDEN – de lakenhal”

  1. Mooie beschrijving van de Lakenhal. Inderdaad een prachtig museum dat zeer de moeite waard is om te bezoeken. De foto’s die hierbij staan maken het geheel nog aantrekkelijker.

  2. De Lakenhal: zo mooi geworden! En dan zo’n somber restaurant!
    Gelukkig hebben we nog een paar maanden om het werk van Claudy Jongstra te bekijken…

  3. Leuk Claudy Jongstra, wij hebben een wandkleed van haar, blijft mooi. Misschien toch even gaan kijken, zou moet lukken voor 20 februari toch?

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *