LOGBOEK – fragmenten uit tijden van corona (4)

JUNI 2020

• 

• Nu de samenleving weer opengaat, valt omtrent die uitzonderlijkheid de volgende voorzichtige conclusie te trekken: dat thuiswerken blijkt handiger dan gedacht, dus blijf alert want voor je het weet hebben ze je kantoorplek wegbezuinigd en zit je voorgoed op zolder te videobellen via wrakke wifi. En verder mwah. Verder is er gewoon veel belangstelling voor de kwestie vakantie – net als vroeger. Waar kunnen we heen, wat gaat dat kosten, waarom komt de regering ons niet meer halen als het misgaat? En als op elkaar gepropt zitten in een vliegtuig volgens de regering geen probleem is – een opvatting die volgens de regering níet is ingegeven door de luchtvaartlobby – dan gaan we toch lekker? Verder zijn er huilend van vreugde terrasstoelen bezet – net als vroeger. Verder is De Telegraaf naadloos overgestapt op zijn oude hobby Femke Halsema – alsof het weer 2019 is, of 2018 of 2010. En verder hangt het halve land aan de telefoon om een coronatest te eisen die in 99 procent van de gevallen negatief blijkt te zijn. Want het dringende verzoek mag dan wel zijn om uitsluitend te bellen bij klachten, maar ook in de nieuwe wereld geldt: gratis is gratis en recht is recht, en dan staat er weinig in de weg om het begrip ‘klachten’ ruim te interpreteren. (Seila Sitalsing. 6 juni 2020).

• 

• Angst dat de anti-racisme demonstratie op de Dam twee weken geleden tot een nieuwe golf aan besmettingen zou leiden, lijkt ongegrond. Van de vijfduizend betogers op de Dam hebben zich slechts twee met klachten gemeld bij het GGD in Amsterdam. Een van hen testte negatief, de uitslag van de ander is nog onbekend. (Parool, 8 juni 2020).

• Twee van Londens beroemdste restaurants zijn het slachtoffer geworden van de lockdown. Zowel Le Caprice als The Ledbury zien geen mogelijkheid om open te blijven nu drie maanden gedwongen sluiting wordt gevolgd door social distancing. Er wacht een slagveld in de Britse horeca als de beperkende maatregelen van kracht blijven. De vrees bestaat dat de helft van het restaurantpersoneel op straat komt te staan zodra de overheid stopt met de salarisvergoeding. (Volkskrant, 16 juni 2020).

• De burgemeesters noemen een aantal verschijnselen: onderwijsachterstanden zijn ‘schrikbarend’ opgelopen, jongeren verliezen op grote schaal hun werk, bewoners gaan ‘informele schulden’ aan bij woekeraars of drugscriminelen, er zijn sterke aanwijzingen dat huiselijk geweld is toegenomen, jongeren zwerven over straat, gewapend met knuppels, het jongerenwerk ziet hen weer afglijden in de drugscriminaliteit. Ze presenteren dinsdag in Den Haag een manifest en vragen om 1,25 miljard euro voor een actieplan dat nog deze zomer van start moet gaan. (Jan Tromp, 16 juni 2020).

• ‘Voor de heropening van sportscholen, nagelsalons, cafés en andere pijlers van de preteconomie (dank aan Peter de Waard voor de introductie van dit begrip), is in de achterliggende maanden hartstochtelijk gepleit. Inmiddels zijn of gaan ze open – sportscholen en sauna’s per 1 juli, zo zal de premier dinsdagavond bekend maken. De groepsgewijze omhelzing is het volgende recht dat wordt opgeëist, samen met het recht op kleffe handen geven; de viruswaanzinmensen waren er zondag speciaal voor naar het Malieveld afgereisd. ‘ Het grootste, schandaligste onrecht is evenwel niet de kapper aangedaan, niet de uitbaters van North Sea Jazz, niet de sportschool van Arie Boomsma, hoe breed die zich ook heeft gemaakt op televisie. Zelfs de de basisschoolkinderen zijn niet het slechtst behandeld, al komen ze wel in aanmerking voor een plek in de topdrie: tegen alle wetenschappelijke adviezen in moesten ze nodeloos weg van school blijven, omdat ze de pech hebben dat hun belangen behartigd (‘behartigd’) worden door een niet zo dappere minister die om ging bij het eerste vlaagje ‘maatschappelijke onrust’. Nee het grootste, schandaligste onrecht is de bewoners van verpleeghuizen en andere zorginstellingen aangedaan. De eenzame opsluiting, die op een avond achteloos werd meegedeeld. Waardoor mensen tot hun verbijstering zonder enige waarschuwing vooraf niet meer bij bij ouders, echtgenoten, kinderen en andere dierbaren konden komen. Door een generiek besluit – genomen door Hugo de Jonge, die van de lijsttrekkersambities – om volwassenen van wie een goed deel gewoon wilsbekwaam is, als gevangene te behandelen, op te sluiten, zonder overleg, zonder maatwerk. Om ze te beschermen (‘beschermen’), een claim die kracht werd bijgezet door besmet verplegend personeel zonder mondkapjes of plastic schorten het virus behulpzaam van bewoner naar bewoner te dragen. En ontsnappen naar buiten: ho maar.’ (Seila Sitalsing, 20 juni 2020).

• 

• ‘Waar gaat dit over?’ Op het Malieveld was het druk, heel druk om te protesteren. Verontwaardiging over de regelgeving. ‘Waarom dat wel en dit niet? Waarom zij wel en ik niet?’ Ik zag deze slogan en was ook verontwaardigd. Ik las het spandoek anders dan beoogd. Hoe kom je erbij om mensen ‘oudjes’ te noemen, hoe neerbuigend is dat niet?

• ‘Tegenstanders van de coronamaatregelen voelen zich gesteund door de artikelen en mediaoptredens van Maurice de Hond, opiniepeiler en datawetenschapper. Volgens De Hond is er maar één weg die het coronavirus volgt van mens naar mens: via de lucht in aerosolen, druppels die klein genoeg zijn om in de longen door te dringen. En aerosolen vind je vooral in afgesloten ruimtes met airconditioning. Buiten is het besmettingsrisico nul en daar anderhalve meter afstand houden is onzin. De Hond kan het bewijzen, maar voelt zich door de gevestigde wetenschap, de politiek en de media niet gehoord.’ (Trouw. Willem Schoonen, 23 juni 2020).

• Leerlingen hangen thuis op de bank, hun motivatie sijpelt weg en ze lopen achterstanden op. Dat is extra schrijnend voor de groep die school zo hard nodig heeft, omdat ze minder kennis meekrijgen van hun ouders. Voor aankomende eersteklassers is het extra belangrijk dat ze het nieuwe schooljaar in het gebouw starten, met échte lessen, van échte docenten, waar ze échte vriendjes kunnen maken.(…) De combinatie van een hoge werkdruk bij leraren, slechter onderwijs en regels die steeds moeilijker uit te leggen zijn, maakte dat de onderwijslobby vorige week de boodschap wijzigde: van zo min mogelijk naar school naar het liefst zo snel mogelijk weer hele dagen in de klas. In een ledenvergadering van de VO-raad een week eerder, was een ruime meerderheid voor heropening van de scholen mits verantwoord, zegt een woordvoerder. „Als deze situatie ook na de zomer nog maanden of zelfs een schooljaar voortduurt, baart dat onze leden grote zorgen”, schreef vakbond CNV Onderwijs vorige week in een brief naar de Tweede Kamer. Bij mbo’s, universiteiten en hogescholen spelen dezelfde sentimenten. Online onderwijs was een goede noodoplossing, maar voor de lange termijn voldoet het niet, schreven rectoren in een open brief. En ook: volle vliegtuigen maar lege collegezalen, hoe leg je dat uit? (NRC, 24 juni 2020).

• 

• Het microscopisch kleine Covid-19 virus heeft een vergrootglas gelegd op onze status quo. De precaire positie van zelfstandigen, internationale solidariteit, klimaat, racisme – posities, spanningen, machtsverhoudingen, opties en oplossingen bij urgente onderwerpen vergroten zich uit onder onze ogen

.. terug naar normaal …
… weer open …
… opnieuw …

Ik vind dat we niet terug naar normaal moeten wíllen. Dat kunnen we ons niet veroorloven. Er staat teveel op het spel.

26 juni 2020. Seila aan het woord:

Zondag willen de viruswaanzinnigen weer samenkomen op het Malieveld, aangevuld met trekkerboeren, miskende zelfstudiedeskundigen, een handvol ondernemers die een commercieel belang hebben bij het ontkennen van corona, en de laatsten der Gele Hesjes. 

Ondertussen vliegt de echte viruswaanzin hier gewoon door de lucht. In de vorm van de firma Corendon die binnenkort gaat beginnen met pakketreizen naar Turkije. Dat lijkt me een groter gevaar voor zowel de volks- als de mentale gezondheid dan een paar dolende complotdenkers die boos zijn op het kabinet. Turkije heeft, net als alle landen buiten het Koninkrijk en de EU, de status code oranje (uitsluitend ‘noodzakelijke’ reizen), omdat het verstandig is om de grenzen voorzichtig te openen nadat je net bent bezocht door een virus dat per vliegtuig de hele wereld over is gereisd. Wie uit Turkije terugkeert, moet daarom twee weken in quarantaine. Wie er onverhoopt strandt, hoeft er niet op te rekenen dat na één janktelefoontje de hulptroepen van Buitenlandse Zaken uitrukken, en reisverzekeringen dekken pech onder die omstandigheden mogelijk niet.

Maar Corendon zet onversaagd door. Het belooft gratis repatriëring bij een lockdown. Het ‘garandeert’ klanten dat ze niet in quarantaine hoeven na een negatieve coronatest bij terugkeer (‘Daar gaat Corendon niet over’, verduidelijkte de premier vrijdagmiddag, quarantaine is verplicht). Het doet er, kortom, alles aan om zijn businessmodel – massa’s toeristen bij elkaar drijven – tegen de stroom in overeind te houden. Dat zou je goed ondernemerschap kunnen noemen en een prachtvoorbeeld van een bedrijf dat voldoet aan het ideaalplaatje van onze overheid: invechten, niet de hand maar de eigen broek ophouden. Je zou het ook de bijzonderheid van onze tijd kunnen noemen: de wereld is zó afhankelijk geworden van massale, tijdelijke verplaatsingen van mensen op zoek naar vertier, dat alles instort als dat wegvalt.

30 JUNI

• De anderhalvemeterregel wordt losgelaten voor iedereen onder de 18 jaar.
• Alle zitplaatsen in het openbaar vervoer zijn weer beschikbaar.
• Buitenactiviteiten weer toegestaan voor maximaal 250 mensen.
• Horeca mag weer meer dan 30 mensen binnen ontvangen.
• In theaters, bioscopen en concertzalen geldt geen maximum van 30 bezoekers meer.
• Nederlandse toeristen mogen weer op vakantie naar de Antillen.
• Sportscholen gaan weer open.
• Binnensporten in sporthallen mag weer.
• De sauna’s mogen weer open.
• Sporters, acteurs en dansers hoeven als zich niet meer aan de anderhalvemeterregel te houden als ze hun beroep uitoefenen.
• Sportkantines mogen weer open.
• Het RIVM stopt met de dagelijkse corona-update.
• Sekswerkers mogen weer aan het werk.
• Casino’s en speelhallen gaan weer open voor bezoekers.
• Zangkoren en zangensembles mogen weer repeteren en optreden.
• Er is weer publiek welkom in de Nederlandse voetbalstadions, mits er anderhalve meter kan worden gehouden.
• In musea, bibliotheken en winkels geldt geen maximum aantal bezoekers meer.

… EN ZO GAAN WE EEN NIEUWE FASE VAN DE GESCHIEDENIS IN

Staan we door de crisis aan het begin van een nieuw tijdperk? Zorgt de coronacrisis voor een omslag in de manier waarop Nederlanders denken over maatschappelijke en politieke instituties, beleid en elkaar? En zullen de veranderingen die momenteel plaatsvinden duurzaam zijn, of zullen ze niet beklijven?

IK SLUIT DE SERIE BLOGS MET FRAGMENTEN HIERMEE AF

Non, non, rien n’a change