De transitie van het bedrijventerrein de Binckhorst als geheel is niet nadrukkelijk gebaseerd op culturele activiteiten of op de culturele en creatieve industrie. Toch is de sector sterk vertegenwoordigd in het gebied. Bovendien vertoont de manier waarop het transitieproces plaatsvindt overeenkomsten met de manier waarop de culturele en creatieve sector vaak werkt: niet op basis van een opgelegd ‘masterplan’, maar in zeker mate informeel, van onderop en geleidelijk.
De sigarettenfabriek Ed. Laurens was lange tijd een van grootste particuliere industriële bedrijven in de Binckhorst. Een opvallend en succesvol middel voor de hoge productie was het vooruitstrevende reclamebeleid. Er verschenen in de vooroorlogse jaren advertenties in dagbladen en weekbladen en er werd reclame gemaakt in stationshallen. Genoemd kan worden dat het drukwerk voor Laurens door drukkerij Smulders uit de Binckhorst werd verzorgd. De productie nam toe en nieuwe merken deden zijn intrede op de markt (Caballero, Golden Fiction). De beeldvorming van de sigaret veranderde door de jaren, met de nieuwe tabakswet in 1987 en de antirookcampagnes, die de ondernemer steeds meer parten speelden. Er werden in 1991 nog nieuwe machines in de fabriek geïnstalleerd, maar het mocht niet baten. Het succestijdperk voor de Laurensfabriek was ten einde. Het grootschalige fabrieksterrein kwam leeg te staan en na wat tijdelijke invullingen, verwierf de gemeente Den Haag het complex, om daarmee een ‘actief sturende rol te kunnen vervullen in de herontwikkeling’. Het moest meer dan een bedrijfsverzamelbedrijf worden. In 2003 is de ontwerpfase gestart voor de verbouwing van het gehele complex. In 2004 werd gestart met gedeeltelijke sloop en de bouw. De opleving van de eerste fase vond plaats in 2006 en van de tweede fase in de zomer van 2008. In deze fase kreeg het complex steeds meer bekendheid mede doordat er diverse evenementen in de Cabfab werden georganiseerd, zoals het complex intussen was gaan heten. Al met al is de leeggekomen Laurensfabriek in de Binckhorst een multifunctioneel bedrijfsverzamelgebouw geworden voor innovatieve, creatieve en culturele bedrijven. Waar het vroeger draaide om sigaretten, ademt het nu bedrijvigheid. Het gebouw is een platform voor ontmoeting, uitwisseling en samenwerking. Innovatieve ondernemers die zich met communicatie, design en vormgeving, media, ICT, architectuur en stedenbouw bezighouden. “De Caballerofabriek heeft een uitstralingseffect op de rest van het industriegebied. Het voldoet aan onze stoutste verwachtingen”, aldus de verantwoordelijke wethouder. Niet alleen als de vruchtbare kruisbestuiving in de fabriek en door haar functie als motor voor de nieuwe creatieve industrie in Den Haag, maar zeker ook voor de herontwikkkeling van De Binckhorst, met Bink36, Hangar36 in de voormalige KPN-gebouwen en de Anthonie Fokkerschool als haar ‘jongere zusjes’’.
- Cerutti, Vera (2011). Creatieve fabrieken. Waarde creatie met herbestemming van industrieel erfgoed. Utrecht: C2 Publishing. pag. 67.
- Havelaar, K. (2012) (red.). De Binckhorst, bedrijventerrein in beweging. Voorgeschiedenis en ontwikkeling van het grootste Haagse industrieterrein. De Nieuwe Haagsche, Rijswijk, pp. 87-92; 184-189.
Grappig om te weten dat in de Laurensfabriek in de Binckhorst o.a. de Caballero sigaretten werden gemaakt. Heb ik veel pakjes van opgestookt. Mooi dat het nu een multifunctioneel bedrijfsverzamelgebouw is geworden voor innovatieve, creatieve en culturele bedrijven. Ziet er zeer eigentijds uit.