LOGBOEK – week 5 – 2021

Bij het Spiegelmonument in het Wertheimpark vond de jaarlijkse Nationale Holocaust Herdenking plaats (31 januari 2021). Door de coronamaatregelen zag het er dit jaar anders uit dan gebruikelijk: de stille tocht ging niet door en bij de herdenking zelf was geen publiek aanwezig.

Het Joodse echtpaar Max en Fia Arpels Lezer legden samen namens de nabestaanden een krans. Zij hebben de Tweede Wereldoorlog als kind overleefd door onder te duiken; zij in de Betuwe en hij in Friesland. Max kon in Friesland gewoon naar school en hij had een goede band met zijn ‘heit en mem’ en zijn ‘broer’ Gerrit, een evacué uit Rotterdam. Ook al wist een NSB’er in het dorp van Max’ Joodse achtergrond, hij werd nooit verraden.… VERDER LEZEN “LOGBOEK – week 5 – 2021”

ACHTERWERK IN DE KAST – bevrijd

  • 25 januari 2021

‘De avondklok’. Voorstanders zien het als laatste redmiddel om coronabesmettingen te voorkomen, tegenstanders zien het als disproportionele inbreuk op de vrijheid van burgers.

De term doet denken aan de Tweede Wereldoorlog.

Een aantal kenmerken vallen op. Na 9 uur wordt de straat opgezocht. Wordt feest gevierd waar het aan ontbroken heeft. Frustraties en opgekropte woede uiten zich in geweld. Geweld tegen mensen en bezittingen. Hoe graag een historicus vergelijkingen wil maken met het hier en nu en gebeurtenissen van veeleer, hier gaat de vergelijking niet op.

  • 5 mei 1945

‘Al spoedig wordt het een ware verbroedering. Niemand denkt er meer aan dat we om 9 uur binnen moeten zijn.… VERDER LEZEN “ACHTERWERK IN DE KAST – bevrijd”

IN GESPREK MET HAN PONNEKER – kampverhalen (2)

Decor toneeluitvoering ‘Kamp’.

EEN STILLE GETUIGE

Het is 75 jaar geleden. De oorlog was voorbij. Die oorlog die ik zelf niet heb meegemaakt, maar wel mee ben opgegroeid. We waren bevrijd. Een nieuwe samenleving kreeg zijn vorm. Ik groeide in die context op als zogenoemde Baby Boomer. Mijn babyvoeding en – kleertjes waren op de bon. Op foto’s zie ik mijn ledikantje in een donker kamertje staan, in het huis van familie waar wij bij ‘inwoonden’. Maar ook in de etage woning in de Fahrenheitstraat die mijn ouders later toegewezen kregen, kwam in de gesprekken aan tafel altijd wel iets uit die oorlog ter sprake. Dagelijkse kost als het ware. We wisten wie ‘fout’ was geweest en wie familie verloren had.… VERDER LEZEN “IN GESPREK MET HAN PONNEKER – kampverhalen (2)”

IN GESPREK MET HAN PONNEKER – sobibor

DE SOBIBOR TAPES – GETUIGENISSEN (21)

‘Zo nam ik wraak. Ik schreeuwde: ‘Dit is voor mijn moeder, dit is voor mijn vrouw, dit is voor mijn zoon. En dit is voor het hele Joodse volk.’ Voor de camera vertelt de Joodse overlevende van vernietigingskamp Sobibor Chaskiel Menche hoe hij tijdens de opstand van enkele honderden gevangenen in oktober 1943 een kampbeul met een bijl de hersens insloeg. Menche doet zijn schokkende relaas met een intensiteit alsof het voorval, waarbij de opstandelingen twaalf nazi’s doodden, een dag eerder heeft plaatsgevonden.’

  • Arno Haijtema. Volkskrant, 25 januari 2021.

De opnamen van de tapes zijn in de jaren tachtig gemaakt door de Nederlander Jules Schelvis (1921-2016), een van de slechts zestien overlevenden van Sobibor.… VERDER LEZEN “IN GESPREK MET HAN PONNEKER – sobibor”

VAN DE BOEKENPLANK – FILM VAN OME WILLEM – john boyne

DE JONGEN IN DE GESTREEPTE PYJAMA

Veel beschreven is de jodenvervolging en de vernietigingskampen. In dit boek wordt dat gedaan vanuit het standpunt van een kind, de jongen Bruno. Bijzonder is dat, niet nieuw. Andere voorbeelden zijn natuurlijk het ‘Dagboek’ van Anne Frank, dat ook verfilmd is en het heftige ‘Mon Fils À Moi’ (2006) van Martial Fougeron.

In het boek heeft Bruno een vader die betrokken is bij de gruwelen van het concentratiekamp, maar hij weet van niets. Door Bruno’s onschuldige vragen en het geweld en de verschrikking die de auteur met minimale woorden suggereert, wordt het boek indringender dan als dit alles onomwonden beschreven zou zijn.

Het verhaal van ‘De jongen in de gestreepte pyjama begint in Berlijn in 1943, wanneer de 9 jarige Bruno van school thuiskomt en de verhuisdozen al klaar staan.… VERDER LEZEN “VAN DE BOEKENPLANK – FILM VAN OME WILLEM – john boyne”