Foto: Nieuws. 010.
Daan bezocht het voormalige pakhuis Santos op Katendrecht. Als winkelier in design meubelen is hij geïnteresseerd in de ontwikkeling van dit gebouw. Het wordt namelijk mede als design center ontwikkeld. Hij stuurde me een aantal foto’s op.
Als ik weet dat ontwerpers en ondernemers zien dat er aan zo’n sterk verpauperd karakteristiek gebouw een nieuwe inhoud gegeven kan worden, ben ik weer verbaasd hoe mensen zich laten inspireren, over de tekenen van verval heenstappen en de uitdaging aangaan om er iets moois van te maken. Op mijn site is inmiddels een aantal voorbeelden te vinden van behoud van het cultureel en industrieel erfgoed, waarover ik eveneens aanvankelijk verbaasd was dat zij die uitdaging aangingen en de resultaten die dit opleverden bewonder, zoals de Meelfabriek en het Slachthuisterrein in Leiden, de Spoorzone in Tilburg, het NSDM terrein in Amsterdam, Eindhoven en meer.
Ik lees in de documentatie dat het Duitse designwarenhuis Stilwerk in het rijksmonument Santos 20 winkels op het gebied van design wil onderbrengen. Hiernaast wil ze op het dak 22 woningen bouwen. De bouw startte medio 2019. In 2021 moet de eerste vestiging van Stilwerk in de Benelux worden geopend. Elders hebben ze al vestigingen: Hamburg, Dusseldorf, Berlijn en Wenen.
- GENTRIFICATIE
Het Pakhuis Santos staat op de Pols van Katendrecht. De herontwikkeling van het pakhuis Santos valt samen met de bouw van ca. 1.200 tot 1.700 nieuwe woningen op Katendrecht. De komende jaren verschijnt in het Rijnhaven district het luxe woongebouw The Bay House met 110 woningen. met het ernaast gelegen 200 kamer tellende luxe hotel MGallery by Sofitel met rooftopbar en een woontoren van 85 meter met een nieuwe Jumbo supermarkt onderin het gebouw. Ook het woongebouw De Bund met 300 appartementen van architectenbureau KCAP is ontwikkeling. Verder zijn het woongebouw Katendrecht aan de Bananenstraat (375 appartementen voor young professionals), De Groene Kaap (450 woningen) en De Fenixlofts (212 woningen) al in aanbouw.
- DUALE STAD
Bij dergelijke ontwikkelingen zette ik in een eerdere blog wat kanttekeningen (Wonen uit het zicht? Een debat). Over het luxe woongebouw The Bay House merkte ik het volgende op: ‘De bewoners zullen in de watten worden gelegd als in een vijfsterrenhotel. Zo krijgen bewoners hun eigen garage met privélift naar boven. Maar als ze dat te veel gedoe vinden, kunnen ze ook gebruikmaken van ‘valet parking’.
Op een steenworp afstand van The Bay House hebben mensen geen geld voor de dokter. Om de hoek schrikken artsen niet meer van tienermoeders van 12, 13 jaar oud. En even verderop wordt tegen de zin van veel bewoners een volkswijk gesloopt.’
Ha Ton,
Een leuke blog! Als gecommitteerde was ik betrokken bij een serie afstudeerprojecten over dit gebouw. Die hebben met het uiteindelijke ontwerp overigens niets te maken, al waren ze zo op het oog zeker niet slechter.
Een specifiek probleem van het gebouw is dat het heel donker is. Het is gebouwd voor de opslag van koffie en die moest tegen daglicht worden beschermd.
Heel leuk Ton dat je aandacht hebt besteed aan Santos, industrieel erfgoed en de nieuwbouw op Katendrecht. Elke week kom ik er langs op weg naar het SS Rotterdam en elke week zie ik de veranderingen zich in hoog tempo voltrekken. Ik ben ook heel benieuwd hoe het Landverhuizersmuseum er uit komt te zien. De Stichting Droom en Daad opent in 2023 een museum om de miljoenen landverhuizers te herdenken die in de negentiende eeuw Europa en Rotterdam achter zich lieten. In februari 2020 is daarvoor de transformatie van de Fenixloods gestart.
Om het Landverhuizersmuseum mogelijk te maken wordt Fenixloods II hiervoor gerestaureerd door Bureau Polderman en krijgt het een spectaculair publiek toegankelijk uitzichtpunt ontworpen door het Chinese MAD Architects van architect Ma Yansong. Het Chinese MAD Architects, die het spectaculaire uitzichtpunt ontwerpt, is onder andere gekozen om de Chinese historie van Katendrecht te herinneren. Katendrecht was één van de oudste Chinatowns van Europa. Rond 1900 opende het eerste Chinese restaurant van Nederland en wellicht van Europa haar deuren op Katendrecht. Zelf heb ik in de jaren ’60 daar regelmatig bij de Chinees gegeten.
De eerste verdieping van de vernieuwde Fenixloods II wordt ingericht als permanente presentatie waarin het verhaal wordt verteld van de landverhuizers. Voor de FENIX wordt een kunstcollectie aangelegd die aansluit bij het thema. Werken van internationaal gerenommeerde kunstenaars worden afgewisseld met verrassende eigentijdse kunst, fotografie en ‘sprekende’ objecten. De benedenverdieping van Fenix II zal ruimte blijven bieden aan culturele voorzieningen, creatieve bedrijven en horeca. Het naastgelegen Fenixloods I is, zoals je al schreef, inmiddels sinds 2019 herontwikkeld tot appartementengebouw.